در مسیر رسیدن به خودروهای اتوماتیک، زمان آن فرارسیده است که علم را از تخیل جدا کنیم.
دهها سال است که بشر دربارهی ماشینهای بدون راننده خیالپردازی میکند. به لطف سریال علمی تخیلی Jetsons تا فیلم گزارش اقلیت، تا حدی میدانیم که این خودروها چگونه کار میکنند و اگر وجود داشتند دنیا چگونه میبود.
با این حال خودروهای بدون راننده جزو داستانهای علمی تخیلی نیستند.
آقای Chris Gerdes که مدیر برنامه مرکز تحقیقاتی خودرو در استافورد است، میگوید: “زمانی که افراد سوار ماشینهای ما میشوند سریع مضطرب میشوند چراکه تا به حال همچین تجربهای را نداشتهاند. اما متوجه شدیم خیلی سریع هم آرام میشوند.”
حالا میخواهیم نگاهی به تصورات غلطی که در مورد خوردروهای بدون راننده میشود، بیاندازیم و حقیقت را در مورد آنها بگوییم.
تصورات غلط
خودروهای بدون راننده خطاهای انسان را ندارند
این ایده در مورد خوردروهای بدون راننده کمی بیش از حد ایدهآل به نظر میرسد. هیچ گونه تصادفی در هنگام پیامک دادن، مستی، بیخوابی و حتی حواس پرتی وجود ندارد. اما واقعیت این است که براساس حرفهای Gerdes خطاهای انسانی در این خودروها از راننده به برنامه نویس و طراح منتقل شده است. او در این باره میگوید: این انتقال خوبی است ولی نمیتوان آن را صد در صد بدون خطا بدانیم. زمانی که صحبت از خطا میشود در واقع خطا در تصورات و افکار برنامه نویس است. برای این که خودرویی بتواند از پس همهی شرایط پیش آمده بربیاید، برنامه نویس باید آنها را از قبل متصور شده باشد و برایشان راهی را در نظر گرفته باشد. اگر شما تمام شرایط عجیب و غریبی که در یک رانندگی ساده پیش میآید را در نظر بگیرید شاید با ۲۰۰ برابر کردن آنها به اندازه صدها ماشین برسید.
مثلا فکر کنید در حال رانندگی هستید و ناگهان فردی جلوی ماشین شما میپرد. شما سریع ترمز میکنید. فرد رو سقف شما میپرد. ممکن است خودرو برای فردی که جلوی مسیرش قرار میگیرد برنامه ریزی شده باشد، اما برای فردی که روی سقف است نیز برنامه ریزی شده است؟ کل این قضیه حساس و سرنوشت ساز است. مسالهی مرگ و زندگی است. یک تصمیم که باید از قبل برنامه ریزی شده باشد میتواند یک زندگی را تغییر دهد.
رانندگی انسانها بد است
این نظریه خیلی هم درست نیست. شاید بعضی از روزها مردم جوری رانندگی کنند که انگار قصد کشتن یکدیگر را دارند، اما Gerdes برای رد کردن این نظریه دو مثال نقض میآورد: “ماشینهای مسابقه را در نظر بگیرید، تجربه و درک و توانایی بالا برای استفاده از بیشترین قابلیت یک ماشین میتواند یکی از نکات مثبت رانندگی انسانها باشد. یک برنامه هرچقدر هم که پیشرفته باشد بازهم انسانها گزینهی مناسبتری برای تصمیمگیریهای فوری هستند.”
نکتهی دیگر درک بهتر انسانها از محیط پیرامونشان است. شاید یک اسکنر ۳۶۰ درجه بتواند بهتر از انسان محیط را ببیند، ولی تصویر واضحتری که انسانها به دلیل درک عمیق محیط دارند باعث میشود آنها یک پله بالاتر از ماشینها باشند.
خودروهای اتوماتیک هرجایی میتوانند بروند
به گفتهی Greg Fitch مردم فکر میکنند که مثلا گوگل خودرویی ساخته که میتواند به تنهایی به همه جا برود. فیچ میگوید:” در حال حاضر این ماشین قابلیتهای محدودی دارد. باید شرایط آب و هوایی مساعد باشد، نمیتواند از عهدهی پارک در گاراژ بربیاید چراکه قابلیت دریافت سیگنالهای GPS را ندارد. دلیل آنکه این ماشینها میتوانند خودشان رانندگی بکنند این است که آنها آگاهی لازم را از موقعیت خود دارند.”
مسافران میتوانند فعالیتی نکنند
درست است که سیستمی که این خودرو دارد سبب میشود که تا در یک مسیر مشخص حرکت کند، اما این دلیل بر آن نیست که سرنشینان آن توجهی به چیزی نداشته باشند. تولیدکنندگان این خودروها انتظار دارند تا صاحبان آنها حواسشان به فرمان و گاز باشد. پس برای امنیت بیشتر در این خودروها، سرنشینان آنها نه تنها غیرفعال نیستند، بلکه حتی میبایست سیستم ماشین در مواقعی تغییر دهند.
و اما حقایق
خودروهای اتوماتیک مصرف انرژی بهینه دارند
امروزه انرژی زیادی برای جا به جایی انسانها مصرف میشود. اما نیمی از همین انرژی صرف جا به جایی این خودروها میشود که خودش نکتهی قابل توجهی در مصرف انرژی میباشد.
بحث اخلاقی ادامه دارد
سوالات زیادی وجود دارد که میبایست به آنها پاسخ داده شود: این خودروها تا چه حد باید محافظه کار باشند تا تصادف نکنند؟ آیا آنها قادر هستند از قانون سرپیچی کنند تا جان مسافر خود را نجات دهند؟ انسانها به راحتی میتوانند در مواقع لازم این تصمیمها را میگیرند.
یکی از خط قرمزهای این خودروها همین موضوع سرپیچی از قانون است؛ این که این خودرو تشخیص بدهد در کجا سرپیچی از قانون اولویت دارد.
هیچ اداره و سازمان متمرکزی برای خودروهای بدون راننده وجود ندارد
بالاخره چه کسی در مورد مسائل مربوط به این خودرو تصمیم میگیرد؟ این موضوع هنوز جای کار دارد. آژانسهای دولتی و ایالتی بر روی این مسائل کار میکنند و همچنین کمیتهای از Society of Automotive Engineers نیز بر روی استانداردهای طراحی و غیره مشغول به فعالیت است.
خودروها با یکدیگر در تماس باشند یا خیر
مهندسان هنوز بر سر این موضوع به توافق نرسیدهاند که آیا این خودروها با یکدیگر در ارتباط باشند یاخیر؛ پیامهای اضطراری، اطلاعات پایه در مورد موقعیتهای جغرافیایی، سرعت و مسیر را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. دانستن اطلاعاتی در مورد مسیر و جادهای که خودروی دیگری قبلا آن را طی کرده است، میتواند کمک زیادی به رانندگی بهتر این خودرو کند. از طرفی عدهای اعتقاد دارند که انسانها بدون تماس با یکدگیر رانندگی میکنند پس این خودروها نیز باید بتوانند از پس این کار بر بیایند. اما باید در نظر بگیریم که این خودروها باید بتوانند با دید دوربینی خود بهترین عملکرد را نشان دهند.