به طور کلی به رایانه شخصی قابل حمل لپ‌تاپ اطلاق می‌شود. قابل حمل بودن این نوع رایانه‌ها استفاده از آنها را در سفرهای درون و برون شهری آسان‌تر کرده است و اغلب افراد از این گجت در محلی خارج از محیط خانه استفاده می‌کنند. اما باید در نظر داشت که در خارج از منزل خطرات بسیاری از جهات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری لپ‌تاپ شما را تهدید می‌کند. حتی زمانی که با لپ‌تاپ شخصی خودتان به WiFi یک کافی‌شاپ یا مرکز خرید متصل شده‌اید باید نکات ایمنی مربوطه را رعایت کنید. در این مقاله سعی داریم تا امنیت لپ‌تاپ را در خارج از محیط کار یا محیط منزل از دو جنبه امنیت فیزیکی و امنیت مجازی بررسی کنیم. با ما همراه باشید…
امنیت فیزیکی
هرگاه صحبت از امنیت هر گجت الکترونیکی می‌شود در وهله اول امنیت فیزیکی آن گجت ذهن فرد را به خود مشغول می‌کند. در ابتدا چند نکته را برای جلوگیری از به سرقت رفتن لپ‌تاپ در سفر به شما یادآوری می‌کنیم. البته اگر سارقین به طور مسلحانه این عمل را انجام دهند به احتمال زیاد شما راهی جز تسلیم شدن نخواهید داشت ولی شما می‌توانید با انجام برخی موارد امکان انجام سرقت را بسیار کاهش دهید.
– یک کیف لپ‌تاپ محکم مسافرتی تهیه کنید
اگر قصد استفاده از لپ‌تاپ خود را خارج از منزل یا محل کار دارید بهتر است که آن را داخل یک کیف مناسب قرار داده و تنها در مواقع ضروری آن را از کیف خارج کنید. اگر از کوله پشتی لپ‌تاپ در سفرهای زمینی استفاده می‌کنید مطمئن شوید که محل قرارگرفتن لپ تاپ محکم است و یک یا دو بند داخلی در کوله پشتی تعبیه شده تا در دست‌اندازهای جاده لپ‌تاپ صدمه‌ای نبیند. اگر به صورت هوایی به سفر می‌روید نیز لازم است از داشتن استاندارد TSA کیف یا کوله پشتی لپ‌تاپ خود مطمئن شوید تا در فرودگاه الزامی به باز کردن کیف و نشان دادن لپ‌تاپ نداشته باشید. کیفی تهیه کنید که در ابتدا فضای کافی داشته باشد و ثانیا طوری طراحی شده باشد که محتویات داخلی آن از بیرون کیف ملموس و قابل حدس نباشند و مهم‌تر از همه راحت و قابل حمل باشد، کیفی که شما را هر نیم ساعت یک بار خسته کرده و مجبور به زمین گذاشتن کند کیف امن استانداردی به شمار نمی‌رود.
– در هر شرایطی مواظب لپ‌تاپ خود باشید
شاید الزامی به طرح این مورد نباشد ولی ما مسئولیم که به شما بگوییم وقتی در یک فضای عمومی یا نیمه عمومی قرار دارید که افراد ناآشنا در آن زیاد هستند حواس خود را جمع لپ‌تاپ خود کنید. برای مثال اگر در کتابخانه عمومی هستید و قصد رفتن به توالت را دارید لپ‌تاپ خود را در کیف قرار داده و با خود ببرید. شاید مضحک به نظر برسد ولی مضحک‌تر از یک لپ‌تاپ دزدیده شده نیست.
– در مسافرت‌های برون‌مرزی از علامت “Do Not Disturb” هتل استفاده کنید
در تمامی هتل‌ها مستخدمین در ساعاتی از روز برای نظافت، تعویض ملحفه‌ها و مرتب کردن اتاق کار خود را شروع می‌کنند. به یاد داشته باشید که بهتر است زمانی که هتل را ترک می‌کنید از علامت “Do Not Disturb” استفاده نمایید تا مستخدمین وارد اتاق شما نشوند. هرگز به تعدد دوربین‌های مداربسته اعتماد نکنید زیرا حتی اگر لپ‌تاپ دزدیده شده شما از این طریق قابل بازیابی باشد، اطلاعات شخصی هارد لپ‌تاپ شما در صورت کپی شدن غیرقابل بازیابی خواهد بود و امنیت مجازی شما به خطر می‌افتد.
– یک قفل کابلی تهیه کنید
قفل‌های کابلی شاید در مورد سارقین بسیار مصمم کاربرد چندانی نداشته باشند زیرا بریدن آنها با استفاده از ابزار مناسب کار سختی نیست ولی مطمئنا خیال شما را از بابت سارقین آماتور راحت می‌کند و می‌توانید با خیالی آسوده‌تر در اماکن عمومی به کار خود بپردازید. این یک نمونه قفل کابلی مناسب در سایت آمازون است که قیمتی معادل 9 دلار دارد، شما می‌توانید نمونه‌های مشابه را نیز امتحان کنید.
– از نرم‌افزارهای مکان‌یاب بر روی لپ‌تاپ خود استفاده کنید
این مورد می‌تواند به نوعی مربوط به امنیت مجازی نیز باشد ولی خب به هر حال شما می‌توانید با استفاده از نرم‌افزارهایی همانند Prey و LoJack برای تمامی لپ‌تاپ‌ها و نرم‌افزار Find My Mac بر روی مک‌بوک‌های شرکت اپل، مکان تقریبی لپ‌تاپ خود را بعد از سرقت و یا گم شدن دنبال کنید. در حال اتفاقات در سفر کم نیستند، ممکن است شما لپ‌تاپ خود را در صندوق عقب تاکسی جا گذاشته باشید، در این صورت به کمک مراجع امنیتی و نرم‌افزارهای بالا قادر خواهید آن را بازیابی کنید، پس حتما قبل از سفر یکی از سرویس‌های فوق را فعال نمایید.
جدای مواردی که در بالا گفته شد بهتر است حتی در محل کار نیز از چند کاور مخصوص برای پورت‌های USB لپ‌تاپ خود استفاده کنید و به یاد داشته باشید که بهترین راه برای محافظت فیزیکی از لپ‌تاپ در خارج از منزل یا محل‌کار همراه داشتن آن به صورت دائم است.
امنیت مجازی
پس از اطمینان از امنیت فیزیکی لپ‌تاپ، نوبت به امنیت مربوط به نرم‌افزارها، اطلاعات لپ‌تاپ و به طوری کلی امنیت مجازی آن می‌رسد. استفاده از یک شبکه WiFi یا کانکشن اینترنت نامعتبر می‌تواند منجر به سرقت اطلاعات شخصی یا از بین رفتن اطلاعات غیرشخصی کاربر شود. در این جا چند نکته را متذکر می‌شویم که عمل به آنها می‌تواند از موارد فوق جلوگیری کند و یا اطلاعات ما را بازگشت‌پذیر نماید.
– پیش از ترک مکان دائم خود از تمامی اطلاعات نسخه پشتیبان (Backup) تهیه کنید
این نکته در حقیقت برای هنگامی که اطلاعات لپ‌تاپ شما به سرقت می‌رود یک راه بازگشت را برای شما فراهم خواهد کرد. اگر قبل از ترک منزل یا محل کار از تمامی اطلاعات روی هارددیسک یک نسخه پشتیبان تهیه کنید و یا یک image بگیرید و آن را در یک مکان مورد اطمینان روی اینترنت آپلود کنید، بعدها در صورت از دست دادن اطلاعات در سفر تنها اطلاعات غیرقابل بازیابی همان داده‌هایی خواهند بود که شما در طول مسیر تهیه کرده‌اید. اگر فکر می‌کنید مکانی که به آن‌جا سفر می‌کنید وضعیت اینترنت مناسبی ندارد بهتر است برای بازیابی بهتر اطلاعات آنها را به همراه خود داشته باشید. برای این کار می‌توانید از دو سیستم عامل استفاده کنید و اطلاعات نسخه پشتیبان را بر روی سیستم‌عامل دوم خود که می‌تواند یک لینوکس باشد نگهداری کنید و یا آن را در قالب یک سی‌دی به همراه خود داشته باشید.
– اصول اولیه امنیتی را رعایت کنید
اگر قصد سفر دارید و یا می‌خواهید از لپ‌تاپ خود در مکانی عمومی استفاده کنید قبل از ترک محل استقرار خود از به همراه داشتن یک نرم‌افزار امنیتی قوی مانند اواست مطمئن شوید. این نرم‌افزار علاوه بر این که از اطلاعات هارد شما محافظت می‌کند مرورگر اینترنتی شما و شبکه‌های متصل به لپ‌تاپ‌تان را نیز کنترل می‌نماید. گذشته از این همیشه از یک رمزعبور مناسب و قوی برای ورود به سیستم‌عامل استفاده کنید. این رمز عبور باید متشکل از اعداد، حروف بزرگ و کوچک و نمادها باشد. به خاطر داشته باشید که از قابلیت Lock Screen در ویندوز استفاده نمایید و زمان تغییر حالت سیستم به Standby را در صورت عدم استفاده تا حد امکان پایین بیاورید. به هنگام وبگردی نیز حتی اگر از نرم‌افزار امنیتی قدرتمندی بهره می‌برید استفاده از پروتوکل امن Https را فراموش نکنید.
– از یک VPN استفاده کنید
به دلایلی همانند تحریم‌ها یا فیلترینگ استفاده از VPN در ایران یک امر مرسوم مجازی است. اما باید بدانید که VPN تنها برای عبور از سد تحریم‌ها و فیلترینگ مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بلکه هدف اصلی استفاده از آن در سایر نقاط دنیا حفظ امنیت کاربر در هنگام استفاده از اینترنت است. پس حتی اگر به خارج از کشور مسافرت می‌کنید در هنگام وبگردی با لپ‌تاپ از یک VPN مورد اعتماد استفاده کنید تا دغدغه‌های مربوط به امنیت به هنگام کار با کانکشن‌های مختلف در مکان‌های عمومی را به حداقل برسانید.
– در طول سفر یا حداقل در پایان آن از اطلاعات لپ‌تاپ نسخه پشتیبان جدید تهیه کنید
امکان از دست دادن اطلاعات در هر لحظه از سفر وجود دارد، حتی هنگامی که شما در حال بازگشت هستید و از WiFi داخل هواپیما استفاده می‌کنید امکان تخریب و یا از دست دادن اطلاعات وجود دارد پس بهتر از در یک برحه زمانی مناسب و یا قبل از مراجعه به فرودگاه جهت بازگشت از تمام اطلاعات جدید خود یک نسخه پشتیبان جدید تهیه کنید تا با خیال کاملا راحت به منزل برسید.
– داده‌های حساس خود را رمزنگاری کنید و در صورت امکان آنها را خارج از سیستم نگهداری نمایید
زمانی نه چندان دور رمزنگاری داده‌ها بسیار محدود بود ولی امروزه به لطف نرم‌افزارهایی همانند TrueCrypt شما می‌توانید فایل‌ها و پوشه‌های سیستم خود را به راحتی رمزنگاری کنید. نرم‌افزار BoxCryptor نیز می‌تواند داده‌های موجود بر روی فضای ابری دراپ باکس شما را رمزنگاری کند. طرز کار هر دو نرم‌افزار بسیار ساده است و پس از استفاده از آنها یک احساس امنیت در شما ایجاد خواهد شد که حتی اگر افرادی به خود لپ‌تاپ شما دسترسی پیدا کردند هرگز اطلاعات حساس‌تان به سرقت نمی‌رود. این مورد می‌تواند حتی در مورد ارگان‌های دولتی و مسئولان امنیت فرودگاه به کار بیاید و برای کاربران حرفه‌ای که از داده های حساسی استفاده می‌کنند کاربرد بیشتری دارد.
این‌ها پیشنهادات ما برای ارتقای امنیت لپ‌تاپ در حین استفاده از آن در مسافرت بود. در انتها بد نیست سری به وبسایت آقای دارن کیچن بزنید. در این توئیت نیز آقای کیچن در مورد امنیت لپ‌تاپ و به طور کلی گجت‌های قابل حمل توصیه کرده است که از سیستم‌عامل لینوکس استفاده کنید، هر یک ساعت یک image از سیستم بگیرید و همیشه به هنگام مرور وب از حالت incognito یا ناشناس مرورگر وب خود استفاده نمایید. اگر اطلاعات بسیار ارزشمندی را با خود حمل می‌کنید بهتر است موارد گفته شده توسط ما را با توصیه‌های آقای دارن کیچن ترکیب کنید، در غیر این صورت رعایت چند مورد اصلی مذکور برای تامین حداکثری امنیت لپ‌تاپ شما کافی است.